Koolstofboekhouding nu digitaal. Topsector energie digitalisering heeft samen met de ministeries van EZK, IenW en RVO opdracht gegeven aan Rebel en Kryha om de mogelijkheden van digitale koolstofboekhouding in kaart te brengen. In 2050 wil Nederland namelijk klimaatneutraal zijn en een circulaire economie hebben. Ofwel het gebruik van fossiele koolstofdragers, zoals aardgas en aardolie, moet dan fors zijn afgebouwd.
In haar energievoorziening zet Nederland al belangrijke stappen met de opschaling van wind- en zonne-energie. Hierdoor neemt de totale vraag naar koolstof al af. Toch zal er nog een substantiële vraag naar koolstof blijven tot na 2050, omdat de chemische industrie geen producten kan maken zonder koolstofhoudende grondstoffen. De verwachting is dat ook sectoren zoals de lucht- en scheepvaart nog lange tijd niet zonder vloeibare, koolstofhoudende grondstoffen kunnen. Deze sectoren zijn immer lastig te elektrificeren.
Minder fossiele koolstof
De komende jaren zal de overheid daarom gaan sturen op het afbouwen van het gebruik van fossiele koolstof, afkomstig uit aardgas en aardolie. Dat kan door bestaande koolstofhoudende toepassingen zoals plastics her te gebruiken en te recyclen, door de inzet van duurzame biogrondstoffen en door CO2 als grondstof te gaan gebruiken. Zo werkt de overheid momenteel aan een bijmengverplichting voor groen gas om het gebruik van fossiel aardgas terug te dringen. Daarnaast wordt gewerkt aan een verplichting om een aandeel op fossiele grondstoffen gebaseerde plastics te vervangen door gerecyclede of biogebaseerde plastics.
Koolstofboekhouding
Vanuit het programma Digitalisering heeft de Topsector Energie, samen met de ministeries van EZK, IenW en RVO, laten onderzoeken of het invoeren van een koolstofboekhouding een nuttig instrument kan zijn om de herkomst van koolstofatomen in de industrie te traceren en aan te tonen. Rebel heeft dit onderzoek uitgevoerd, in eerste instantie via een haalbaarheidsonderzoek en een kleine pilot met partijen uit de PET-keten. Afgelopen jaar heeft Rebel samen met Kryha een gedigitaliseerd systeem ontwikkeld en deze vergeleken met de bestaande niet-gedigitaliseerde werkwijze. Parallel hieraan is nagegaan wat de voor- en nadelen zijn voor overheden en bedrijven bij het aantonen van de effecten van maatregelen om fossiele koolstof te vervangen door gerecyclede of biogene koolstof.
Certificering
Het prototype van de koolstofboekhouding werd ontwikkeld in samenwerking met Unilever. De werking van het prototype werd vergeleken met hoe bedrijven op dit moment via certificering aantonen dat hun producten (deels) gemaakt zijn op basis van biogrondstoffen of recyclaat. Verificatie vindt plaats door onafhankelijke instellingen. Ook bij invoering van een gedigitaliseerde koolstofboekhouding zal deze stap nodig zijn.
Werking
Het ontwikkelde Carbon Tracking System prototype bestaat uit een digitale boekhouding waarmee bedrijven de in- en uitgaande koolstofstromen kunnen bijhouden en eenvoudig rapportages kunnen uitbrengen aan hun afnemers en aan de overheid. Het systeem registreert per schakel in de keten welke koolstofhoudende grondstoffen verwerkt worden en welke certificeringen deze grondstoffen hebben. De voordelen van dit digitale systeem zijn dat de fraudegevoeligheid afneemt, bedrijven meer vertrouwen hebben in het delen van informatie en dat er een uniforme wijze van informatiedeling is. In overleg met uitvoeringsorganisaties zoals NEA, ILT en RVO en marktpartijen zal de overheid verkennen of invoering van de digitale koolstofboekhouding voor haar instrumenten op vlak van normering haalbaar en wenselijk is.
