Met de implementatie van AI wordt het moreel kompas van de organisatie aardig op de proef gesteld en op scherp gezet. AI levert enorme voordelen op, zo is de belofte, voor klant én organisatie. Maar binnen die organisatie, wie profiteert er nu écht op de langere termijn?
Hier is geen eenvoudig antwoord op te geven. Veel experts zijn het er echter over eens: AI zal een flinke impact op de werkgelegenheid hebben. Hier zit een spanningsveld: met de inzet van AI worden de mogelijkheden vergroot om processen te automatiseren/ Processen die voorheen door personeel werden ingevuld. Deze automatisering haalt repetitief werk weg en geeft daardoor het personeel de ruimte om tijd te spenderen aan complexere taken. Dat is de gedachte. Het personeel ziet deze kansen om hun werk interessanter en uitdagender te maken. Maar ze zien ongetwijfeld ook de bedreiging hoe AI aan hun set van werkzaamheden knaagt. Blijft er genoeg werk over voor iedereen binnen de organisatie? Wat als de complexere taken na deze automatiseringsslag hen boven het hoofd stijgen?
“WIE PROFITEERT VAN AI?
AI brengt fundamenteel sociale en morele uitdagingen met zich mee. Als organisatie draag je een verantwoordelijkheid voor je personeel, nu en in de toekomst. Hoe zorg je ervoor dat ook zij profiteren van de voordelen die met de implementatie van AI gepaard gaan? Effectief heeft de introductie van AI in het bedrijfsleven voor zowel externe alsook interne morele en ethische vraagstukken gezorgd. Voor de externe vraagstukken wordt Europees beleid opgesteld waar organisaties zich aan zullen moeten houden, de ‘AI Act’, waar een volgende column dieper op in gaat. Echter, het interne vraagstuk is toch echt iets waar organisaties zelf mee aan de slag moeten gaan op basis van hun moreel kompas en hoe zij hun rol zien in de maatschappij.
Organisaties doen er goed aan om hiervoor een solide verhaal te hebben klaarstaan. Natuurlijk kan goed uitgedragen personeelsbeleid hier een goede basis voor zijn. Hierop aanvullend is er een nog beter startpunt: ga proactief met de juiste stakeholders in gesprek. Heel praktisch kan een open dialoog met de Ondernemingsraad inzicht geven in wat er speelt binnen de organisatie en hoe er gedacht wordt over de inzet van AI in relatie tot werkgelegenheid? Adresseer het eventuele onderbuikgevoel bij het personeel. Dit onderbuikgevoel, gegrond of niet, is wellicht nu nog niet heel zichtbaar in de organisatie. Dit kan echter onverwacht, op een onhandig moment, naar boven komen wanneer dit niet tijdig wordt onderkend.
