De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is een pilot gestart waarbij onherroepelijke handhavingsbesluiten bij Brzo-bedrijven actief openbaar worden gemaakt. De ILT wil transparant zijn over haar inspectieresultaten. Op basis van het rapport ‘Handhaven in het duister’ heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat de toezegging gedaan om de haalbaarheid te onderzoeken van het actief openbaar maken van inspectieresultaten.
Als vervolg op een in 2022 uitgevoerde korte verkenning naar mogelijkheden en consequenties is de ILT een pilot gestart om onherroepelijke handhavingsbesluiten bij Brzo-risicobedrijven actief openbaar te maken.
Wet open overheid
Op grond van de Wet open overheid geldt op termijn een verplichting om bepaalde categorieën van individuele besluiten actief openbaar te maken. Het gaat daarbij ook om handhavingsbesluiten die betrekking hebben op milieu-informatie.
Vooruitlopend hierop voert de ILT de pilot uit. De pilot betreft het actief openbaar maken van de onherroepelijke handhavingsbesluiten van 1e-lijnsactiviteiten van het ILT-toezicht op de naleving van de Wet Vervoer Gevaarlijke Stoffen bij Brzo-bedrijven.
Omgevingsdiensten
De ILT heeft voor het onderwerp risicobedrijven gekozen omdat ook de Brzo-omgevingsdiensten te kennen hebben gegeven in 2023 handhavingsbesluiten te gaan publiceren. DCMR Milieudienst Rijnmond maakt al langer handhavingsbesluiten openbaar.
Handhaven in het duister
Milieucriminaliteit en -overtredingen kunnen veel schade opleveren aan mens en milieu. De Inspectie Leefomgeving en Transport becijfert de schade op enkele miljarden euro’s per jaar. Naleving van de regels door bedrijven en effectief toezicht hierop is dan ook van groot belang. Het gaat om bedrijven die met een grote hoeveelheid gevaarlijke stoffen omgaan en daarom vanuit milieuoogpunt speciale aandacht verdienen.
“We concluderen op basis van ons onderzoek dat het stelsel van toezicht en handhaving om milieucriminaliteit en –overtredingen tegen te gaan, onvoldoende functioneert”, aldus de opstellers van het rapport.
Nauwelijks zicht op omvang probleem
De aard en omvang van geconstateerde milieucriminaliteit en -overtredingen is onbekend bij bewindspersonen en de interbestuurlijk toezichthouder ILT. Er bestaat ook geen integraal overzicht van toezicht en handhaving. Laat staan dat er zicht is op de effectiviteit van de aanpak. Het gebrek aan informatie leidt niet alleen tot een gebrek aan inzicht, maar maakt ook dat de overheid niet adequaat kan bijsturen. Ineffectief beleid kan voortbestaan zonder dat iemand het weet. Ook kan ongelijke behandeling van bedrijven optreden, bijvoorbeeld nadat een overtreding wordt geconstateerd.
Milieuwetgeving wordt niet goed nageleefd
Bij 18% van de inspecties bij de onderzochte bedrijven werd minimaal 1 milieuovertreding vastgesteld. Een relatief kleine groep ‘veelplegers’ (17% van de onderzochte bedrijven) is verantwoordelijk voor 50% van de geconstateerde overtredingen. En 6% van de bedrijven is bij 56% van de gevoerde strafzaken betrokken.
DOWNLOAD rapport ‘Handhaven in het duister
 is een pilot gestart waarbij onherroepelijke handhavingsbesluiten bij Brzo-bedrijven actief openbaar worden gemaakt.){kind=link}