Stop met PFAS-productie. Deze oproep doen zo’n 50 institutionele beleggers waaronder Robeco en de vermogensbeheerdivisies van verzekeraars als AXA en banken als BNP Paribas en Triodos. Deze groep roept de topbestuurders van de grootste beursgenoteerde chemiebedrijven ter wereld in een brief op om deze stoffen te vervangen door veiligere alternatieven.
Gezamenlijk zijn de 50 beleggers goed voor zo’n 10.000 miljard dollar. In hun brief vergelijken ze pfas met ‘het nieuwe asbest’. De brief is verstuurd naar verschillende chemiebedrijven die in Nederland actief zijn, zoals Chemours, DuPont, BASF, Bayer en Yara. In de brief stelt de groep beleggers, het Investor Initiative on Hazardous Chemicals (IIHC), dat fabrikanten en gebruikers van pfas-chemicaliën worden blootgesteld aan grote aansprakelijkheids- en verzekeringsrisico’s die doen denken aan de risico’s die in verband worden gebracht met asbest. De bedrijven worden opgeroepen om het voorbeeld te volgen van het Amerikaanse chemiebedrijf 3M, dat al te kennen heeft gegeven dat ze uiterlijk in 2025 stoppen met de productie van pfas.
Dalende bedrijfswaarde
De oproep lijkt vooral financieel gemotiveerd te zijn. Zo wijzen de beleggers erop dat de productie en verkoop van pfas slecht kan zijn voor de waarde van de betrokken bedrijven. Ook refereren ze aan diverse rechtszaken wereldwijd. Onder meer Chemours in Dordrecht kreeg in het verleden meerdere keren kritiek op de uitstoot van pfas. Die stoffen worden namelijk gelinkt aan verschillende ziekten en aandoeningen, zoals kanker. Onlangs nog deed advocaat Bénédicte Ficq namens zo’n 2.400 mensen bij het Openbaar Ministerie aangifte tegen het laatstgenoemde chemieconcern over de uitstoot en lozing van pfas. Recent werd bekend dat het Openbaar Ministerie strafrechtelijk onderzoek gaat doen naar Chemours.
Failliet
“Inmiddels is het eerste chemische bedrijf failliet, en er worden er meer verwacht”, aldus de aandeelhouders. Zij rekenden uit dat chemische bedrijven in de Verenigde Staten alleen al 64,5 tot 248 miljard dollar kwijt zullen zijn aan het verwijderen van pfas uit het drinkwater en meer dan 400 miljard dollar aan de totale schoonmaak.”
Verzamelnaam
Pfas is een verzamelnaam voor zo’n 5.000 verschillende soorten chemische verbindingen die niet in de natuur voorkomen. Denk daarbij aan chemische verbindingen zoals pfoa en genX. De stoffen houden water, brand en vuil tegen. Ze worden gebruikt bij het maken van bijvoorbeeld waterafstotende kleding en koekenpannen, maar zijn slecht voor het milieu, nauwelijks afbreekbaar en tasten het immuunsysteem aan. Een aantal types is bij langdurige blootstelling kankerverwekkend. Deze zogeheten ‘forever chemicals’ kunnen volgens het RIVM grote gezondheidsschade aanrichten bij mensen, dieren en het milieu. Dat sommige bedrijven pfas nog blijven verdedigen is zowel cynisch als kortzichtig, aldus een woordvoerder van de groep beleggers.
