Op het moment van schrijven is de langste (regionale) juni-hittegolf ooit gaande. Naast dat het warm en zonnig is, staat er ook nog eens een stevigebries. Dat betekent dat er ook verschillende records sneuvelen als het om de opgewektehernieuwbare energie gaat. Er waren in junimeerdere momenten waarop de elektriciteitsproductie uit zon en wind de Nederlandse stroomvraag oversteeg. Dat is een fantastische ontwikkeling toch?
Ik word in elk geval blij van dat soort berichten. Waar ik minder blij van word, is dat ons elektriciteitsnet hier nog niet klaar voor is. Met name in Noord-Brabant is het dusdanig druk op het elektriciteitsnetwerk dat er netcongestie ontstaat. Met als gevolg dat zonneparken of windmolens niet meer aangesloten kunnen worden, grote afnemers geen aansluiting krijgen of bestaande grote klanten niet kunnen groeien in vermogen. Maar ook particulieren of bedrijven met zonnepanelen, kunnen bij overcapaciteit niet terug leveren aan het net. Dit probleem speelt al een tijdje. Hoewel we beetje bij beetje dichterbij een oplossing komen, zijn er nog steeds wachttijden.
Ondernemers kunnen zelf ook veel doen om dit soort ‘energielekkages’ tegen te gaan, de opgewekte energie efficiënt in te zetten en de energiekosten te reduceren. Maar waar begin je? Wat is je strategie?
Natuurlijk is het van belang dat er een goede opslagcapaciteit komt voor het overschot aan opgewekte energie, zodat we die kostbare hernieuwbare energie op een later moment kunnen gebruiken. Maar ondernemers kunnen zelf ook veel doen om dit soort ‘energielekkages’ tegen te gaan, de opgewekte energie efficiënt in te zetten en de energiekosten te reduceren. Maar waar begin je? Wat is je strategie?
Veel bedrijven vinden het lastig om doelen te stellen. Daarom kiezen ze soms voor ad-hoc beleid om simpelweg te voldoen aan de geldende wet- en regelgeving. Om bedrijven te helpen bij de energietransitie, is de energietransitieladder een handig middel. De treden van de energietransitieladder spreken tot de verbeelding: van de laagste treden energieschuiver; energietwijfelaar en energiebeginner tot de hoogste treden energievolger en zelfs energieleider. Bij de energieschuiver is de energietransitie geen integraal onderdeel van de bedrijfsvoering. Er is sprake van een extrinsieke motivatie: het bedrijf treft alleen energiemaatregelen als dat moet. Dat de energieleider voorop loopt in de energietransitie, spreekt voor zich. Zo is de energietransitie bij deze categorie een van de belangrijkste onderdelen van de bedrijfsvoering. Dankzij een energiemanagementsysteem wordt de voortgang geborgd en zo nodig worden bedrijfsprocessen drastisch veranderd. De CO2-uitstoot moet naar nul en Trias Energetica – minimaliseer het energieverbruik; gebruik duurzame energie en ga efficiënt om met fossiele brandstoffen – is ingebed in de bedrijfsvoering van de organisatie.
Zoals bij veel dingen het geval is, geldt ook bij de energietransitieladder dat groei start bij inzicht. Door goed in beeld te brengen waar je verbruiken zitten en op welke momenten er pieken in het verbruik zijn, kun je daar op inspelen. Als je bijvoorbeeld het verbruik verschuift naar momenten dat je veel hernieuwbare energie opwekt, hoef je energie niet terug te leveren aan het net. Zeker als er een terugleverstop is, is dat dubbele winst. Naast het inzichtelijk hebben van jouw energieprestaties, zijn de ambities van je organisatie natuurlijk van belang. Na een nulmeting weet je waar je staat op de energietransitieladder. Vervolgens ga je met elkaar bepalen waar je naar toe wilt, welke ambitie je bedrijf heeft. Als je dat weet, kun je een gericht en systematisch plan maken.
Het mooie is dat een goed energiebeleid twee kanten op werkt: je energiekosten dalen en worden een beter beheersbaar onderdeel van je totale bedrijfskosten in de onvoorspelbare energiemarkt. Tegelijkertijd voldoe je ruimschoots aan de wettelijke verplichtingen en nog belangrijker: het klimaat vaart er wel bij! Alleen maar winnaars dus. Ik wens je een zonnige zomer toe!
Jan Willem de Hoop • Partner en senior adviseur bij BMD Advies, de fullservice QHSE partner voor bedrijven.
janwillem.de.hoop@bmdzuid.nl
Heb je interesse in vacatures in de procesindustrie? Bekijk dan onze vacaturesite.
![](https://www.processcontrol.nl/wp-content/uploads/2025/01/PC-nieuwsbrief-banner-728x90-1.gif)